Czym są przemysły kreatywne?
Na pojęcie „przemysłów kreatywnych” składają się działania, które biorą się z kreatywności, innowacyjności i talentu. Pierwszym i najważniejszym ogniwem jest człowiek i jego twórczy potencjał, to właśnie dzięki niemu kreatywność zyskuje wymiar rynkowo-biznesowy.
Historycznie rzecz ujmując, „przemysły kreatywne” (utożsamiane także z przemysłami kultury) są stosunkowo nowym obszarem światowego rynku – samo określenie pojawiło się w latach 90. Sektor ten oparty jest na kreatywnych, innowacyjnych i wynikających z talentu działaniach twórców szeroko pojętej sztuki, kultury, mediów i projektowania. Podstawą wszelkich działań kreatywnych jest bogata i interdyscyplinarna wiedza twórców sektora kreatywnego, w wyniku której wytwarzane i dystrybuowane są dobra oraz usługi posiadające wartość dodaną (w tym m.in. wysoką jakość, atrakcyjną i przemyślaną formę, innowacyjne rozwiązania).
Przemysły kreatywne są istotne ze względu na swoją wielowymiarowość – mogą stać się narzędziem wielu aspektów życia społecznego. Posiadają mnogość kreacyjnych warstw, z czego do najważniejszych można zaliczyć aspekty społeczny, ekonomiczny, kulturalny oraz ten związany ze zrównoważonym rozwojem.
Aspekt społeczny
Idea przemysłów kreatywnych zapoczątkowała szereg zmian w strukturze społecznej, tworząc nową, szczególną grupę charakterystyczną dla nowoczesnej, postprzemysłowej, innowacyjnej gospodarki – klasę kreatywną. Najważniejszymi jej cechami jest zdolność do twórczego wykorzystywania intelektualnego potencjału, na który składają się m.in.: wiedza, umiejętność nieszablonowego myślenia, zdolności komunikacyjne zarówno w wymiarze społecznym (kompetencje społeczne, czyli budowanie sieci powiązań zawodowych i osobistych), jak i technologicznym (kompetencje cyfrowe, czyli umiejętność posługiwania się nowoczesnymi narzędziami komunikacji i poruszania się w cyberprzestrzeni). Wspólnym czynnikiem integrującym społeczności jest indywidualizm, światopoglądowa otwartość, autonomia oraz przekonanie o wysokim znaczeniu kreatywnych kompetencji i profesjonalizmu zarówno w życiu zawodowym, jak i społecznym.
Aspekt ekonomiczny
Handel produktów sektora kreatywnego staje się coraz większą gałęzią handlu światowego. Od roku 1996 do 2005 światowy eksport sztuk wizualnych wzrósł z 10,3 do 22,1 mld. W tym samym czasie potroiły się wpływy z obrotów mediów audiowizualnych.
Aspekt kulturowy
Przemysły kreatywne są pomostem, który łączy kulturę i ekonomię. Z jednej strony są czynnikiem kulturotwórczym, z drugiej natomiast są skutecznym sposobem, poprzez który kultura wpływa na ekonomię, budując tym samym silniejsze społeczeństwo. Odpowiednia selekcja dóbr kultury z wyraźnym premiowaniem tych, które nie powstałyby bez podejścia kreatywnego, świadczy o statusie ekonomicznym i społecznym.
Zrównoważony rozwój
Podobnie jak środowisko naturalne, kapitał kulturalny także musi podlegać ochronie. Rolę tę idealnie wypełniają różne gałęzie przemysłów kreatywnych. Sektor kreatywny jest też w swej naturze przyjazny środowisku, ponieważ opiera się na ludziach i ich ideach, a nie na surowcach, i zwykle jest mniej zależny od infrastruktury przemysłu ciężkiego.
Przemysły kreatywne to przede wszystkim obszar skierowany na pasje, umiejętność kreacji i tworzenia innowacyjności. Do najważniejszych dziedzin kreatywnych zaliczane są obszary, które skupiają się wokół:
- reklamy,
- filmu i wideo,
- architektury,
- muzyki,
- rynku sztuki i antyków,
- sztuk performatywnych,
- gier komputerowych i wideo,
- rynku wydawniczego,
- rzemiosła,
- oprogramowania,
- wzornictwa,
- radia i telewizji,
- projektowania mody.